امروز: 3شەممە 07 ئایار 2024 برابر با 07 ئایار 2024

   وتووێژەکان

   وتووێژەکان (197)

شەممە, 19 حوزەیران 2021

 نوێنەری حکومەتی هەرێمی کوردستان لە ئێران، ئاماژەبەوە دەکات ئیبراهیم ڕەئیسی سەرۆکی هەڵبژێردراوی ئێران، چەند مانگێک لەمەوبەر لایەنە کوردیەکانی لە بەغدا بینیووە و چەند ڕاسپاردەیەکی پێداون، جەخت لەسەرئەوەش دەکاتەوە ئێران دژی دانانی دەستور نییە بۆ هەرێم، بەو مەرجەی پێچەوانەی دەستوری عێراق نەبێت.

لەم گفتووگۆیەدا لەگەڵ دەنگی ئەمەریکا، نازم دەباغ نوێنەری حکومەتی هەرێم لە ئێران، ئاماژەبەوە دەکات ئیبراهیم ڕەئیسی کاتێک سەرۆکی دەزگای دادوەری ئێران بوو، لایەنە سیاسیەکانی هەرێمی بینیووە و هەندێک ڕاسپاردە و ئامۆژگاری پێداون، وتی"ڕەئیسی ورد و درشتی کێشەکانی هەرێم و عێراق ئاگادارە، هەڵبژاردنی کارناکاتە سەر گۆڕینی سیاسەتی ئێران بەرامبەر عێراق و هەرێم، چونکە پەیوەندی ئێران لەگەڵ کورد، مێژوویەکی دوور و درێژی هەیە."

سەبارەت بە ڕاسپاردەکانی ڕەئیسی بۆ لایەنە کوردیەکان کە چەند مانگێک لەمەوبەر لەبەغدا پێیداون، نازم دەباغ وتی"ڕاسپاردەکان پەیوەندیان بە لایەنە ئۆپۆزسیۆنەکانەکانی ئێرانەوە هەبووە، هەروەها وەفدە کوردیەکەی بەسەرۆکایەتی هۆشیار زێباری لەگلەییەکانی ئێران ئاگادارکردووەتەوە، لەوەی کۆمەڵێک خەڵک لەدادگای ئێران داواکراون و هەڵدێن بۆ عێراق و هەرێم و جێگیردەبن، پێویستە هاوکاری هەبێت تا کەسانی تاوانبار نەتوانن هەرێم بکەنە پەناگەی خۆیان."

بەڕای نازم دەباغ، ئێران پلان و ستراتیژی خۆی هەیە، کە لەشورای باڵای ئەمنییەتی وڵاتەوە دەرەچێت،ئەو ئەنجومەنە پێکهاتەیەکی ئاسایشی و ئەمنی هەیە و نوێنەرایەتی هەموو دەزگاکانی تێدایە،ئەنجومەنەکە بەرنامەی دەرەکی و ئاسایشی دادەڕێژێت و حکومەت جێبەجێی دەکات، بۆیە گۆڕینی سەرۆک زۆر کاریگەری نابێت.

دەربارەی ڕای ئێران لەسەر هەوڵی لایەنە کوردیەکان بۆ دانانی دەستورێک بۆ هەرێمی کوردستان، نوێنەری هەرێم وتی"ڕای تایبەتی ئێرانم لانییە، بەڵام تێگەیشتنی خۆم وایە، ئێران لەگەڵ ئەوەدایە، هەرێم وەکو بەشێک لەعێراق، دەستورەکەی پێچەوانەی بنەماکانی دەستوری عێراق نەبێت."

لەبەشێکی تری گفتووگۆکەیدا لەگەڵ دەنگی ئەمەریکا، نازم دەباغ ئاماژەی بەهێرشەکانی تورکیا بۆ سەر هێزەکانی پەکەکە لەناو خاکی هەرێمی کوردستان کرد، وتی"ڕای ئێران ئەوەیە، نابێت هیچ لایەک سنوری خاکی وڵاتی تر ببەزێنێ، ئەویتر پەیوەندی بەهەرێم خۆیەوە هەیە، تا چەند ڕێگە بەهاتنە ناوەوەی تورکیا دەدات، ئێران پێشیوایە نابێت لەناو وڵاتێکەوە پەلاماری وڵاتێکی تر بدرێت، ڕەنگە ئەم خاڵەش لەبەر خاتری خۆی بێت."

دەربارەی دانوستانی نێوان ئێران و ئەمەریکا و کاریگەری لەسەر ئاسایشی عێراق و هەرێم،

نازم دەباغ دەڵێت"ڕێککەوتنی نێوان ئێران و ئەمەریکا گەر سەربگرێ، دەبێتە هۆی سەقامگیری لە عێراق و ناوچەکە، پێچەوانەکەشی ڕاستە، ئەوەی ئێستاش بەدی دەکرێت، نییەتی ڕێککەوتن زیاترە، ئێران جەخت دەکاتەوە هیچ لایەنێک لەجیاتی ئەو شەڕ نەکات."

لەکۆتایی گفتووگۆکەیدا لەگەڵ دەنگی ئەمەریکا، نازم دەباغ نوێنەری حکومەتی هەرێم لە ئێران، سەبارەت بە ئەگەری ئامادەکردنی ئیبراهیم ڕەئیسی بۆ ڕابەری باڵای ئیسلامی ئێران و شوێنگرەوەی عەلی خامنەیی، ئاماژەی بەوەکرد کاندیدی ڕابەر تەنها ئەوە نییە کەسێکی ناسراو بێت، بەڵکو بنەمای خۆی هەیە و دەبێت پلەکەی ئایەتوڵا عوزما بێت و شارەزای دین بێت، بۆیە ناتوانرێت کەسێک بکرێتە بەرهەڵستکاری خامنەیی تا دوای ئەو ببێتە ڕابەر، ئەو پلەیەی نەبێت، وتی"مردن بەدەست خوایە، نازانین کەی ڕابەر کۆچ دەکات، بەڵام بەپێی دەستوری ئێران، ڕابەر پۆستێکی هەمیشەییە و مەرجەکەشی بوونی پلەی ئایەتوڵا عوزمایە."

https://www.dengiamerika.com/a/5935046.html?fbclid=IwAR2ZLaAzwsufkyZq6NVSkCBWLIn6ZtKPEVbKqYF_54ptqWGDvAzChKqMG_A

 

پێنج شەممە, 17 حوزەیران 2021
رووداو دیجیتاڵ // لە شوباتی ئەمساڵ شاندێکی باڵای پارتی دیموکراتی کوردستان لە بەغدا لەگەڵ ئیبراهیم رەئیسی، بەهێزترین بەربژێری خولی 13یەمی هەڵبژاردنی سەرۆککۆماری ئێران کۆبوونەوە. ئەوکات میدیاکانی ئێران بڵاویانکردەوە، کە رەئیسی لەو کۆبوونەوەیەدا داوایکردووە لایەنە سیاسییەکانی کوردستان یەکڕیز و یەکگرتووبن و لە ئەمریکاش دووربکەونەوە.
 
ئیبراهیم رەئیسی داوای لە شاندەکەی پارتیش کردبوو، ئەوانەی لە ئێران بڕیاری دەستبەسەرکردنیان دەدرێت، هەرێمی کوردستان داڵدەیان نەدات و رادەستی ئێرانیان بکاتەوە.
 
پەیوەندیی نێوان هەولێر و تاران لەسەر ئاستی حیزبی و حکومییە. ئیرەج مەسجیدی، باڵیۆزی ئێران لە عێراق پەیوەندییەکە بە قووڵ و لەمێژینە ناودەبات و دەڵێت "عێراق بایی 13 ملیار دۆلار ئاڵوگۆڕی بازرگانییان هەیە، زۆربەی ئەو ئاڵوگۆڕەش لەڕێگەی هەرێمی کوردستانەوەیە".
 
نازم دەباغ، نوێنەری حکومەتی هەرێمی کوردستان لە تاران دەڵێت، هەڵبژاردنی سەرۆککۆماری ئێران کاریگەریی نەرێنیی لەسەر سیاسەتی ناوچەکە نابێت، بەتایبەتی لەگەڵ حکومەتی هەرێمی کوردستاندا.
 
نوێنەری حکومەتی هەرێمی کوردستان لە ئێران ئاماژە بەوە دەکات "لەبەرئەوەی جوگرافیای سیاسی و ئەمنی و ئابووریی هەرێمی کوردستان لەگەڵ کۆماری ئیسلامیی ئێراندا جوگرافیایەکی نەگۆڕە، پێویستی بە هاوکاریی زیاترە. بۆیە ئەگەر پەیوەندییەکانی [هەولێر و تاران] پتەوتر نەبن، هیچ گۆڕانکارییەک بەرەو دواوە بەسەر پەیوەندییەکاندا نایەت".
 
هەرێمی کوردستان، سنوورێکی دوورودرێژی لەگەڵ ئێراندا هەیە، کە لە داڵانپەڕەوە دەستپێدەکات تاوەکو خوارووی ئێران، هەروەها خاوەنی سێ دەروازەی نێودەڵەتییە لەگەڵ ئێران، ئەوانیش حاجی ئۆمەران، پەروێزخان و باشماخن، لەگەڵ ژمارەیەک خاڵی سنووری.
 
باڵیۆزی ئێران لە عێراق لە چاوپێکەوتنێکدا لەگەڵ کەناڵی فەرمیی وڵاتەکەی، رایگەیاندووە "هەرێمی کوردستان بە وڵاتی دووەمی خۆیان دەزانن".
 
ئێران ماوەی چەندین ساڵە لە هەولێر و سلێمانی دوو کۆنسوڵخانەی کردووەتەوە، کۆنسوڵی هەولێر سیاسەتی وڵاتەکەی بە نەگۆڕ و کۆنسوڵەکەی سلێمانیش پەیوەندییەکانی تاران لەگەڵ هەولێر بە هەمەلایەن ناودەبات.
 
نەسروڵلا رەشنوودی، سەرکۆنسوڵی ئێران لە هەولێر باس لەوە دەکات "سیاسەتی دەرەوەی کۆماری ئیسلامیی ئێران سیاسەتێکی روون و ئاشکرایە، بەپێی ئەو رێوشوێنە پێویستانەی بیری لێکراوەتەوە و بڕیارەکانی نیزامی دەیدات، سیاسەتی دەرەوەش هەر بەپێی ئەوە دەڕوات".
 
مەهدى شووشتەرى، سەرکۆنسوڵی ئێران لە سلێمانى دەڵێت "پەیوەندییەکى زۆر زۆر باشمان لەگەڵ هەرێمى کوردستان هەیە لە بوارە جیاوازەکانى کولتووری، سیاسى، ئابووری و بازرگانی. حەوت خاڵ و دەروازەى هاوبەشمان لەگەڵ هەرێمی کوردستان هەیە. پەیوەندی و ئاڵوگۆڕی زۆر باشمان لەگەڵ عێراق و هەرێمی کوردستان هەیە. بۆیە بە دڵنیاییەوە هەرکام لە بەربژێرەکانی سەرۆکایەتیی کۆمار سەربکەون، ئەم سیاسەتە کە سیاسەتی پەرەپێدانی پەیوەندییەکانە لەگەڵ وڵاتانی دراوسێ، بە بەهێزییەوە بەردەوام دەبێت".
 
لە ساڵانی رابردوودا چەندجارێک محەممەد جەواد زەریف وەکو وەزیری دەرەوەی ئێران چووەتە هەرێمی کوردستان و جەختی لە پەرەدان بە پەیوەندییەکانی نێوان هەردوولا کردووەتەوە؛ دوایین سەردانیشی لە کۆتایی نیسانی ئەمساڵدا بوو.
 
 
https://www.rudaw.net/sorani/middleeast/iran/180620212
پێنج شەممە, 17 حوزەیران 2021

نوێنەری حکومەتی هەرێم لە تارانی پایتەختی ئێران ڕایگەیاند، “بەپێی ئاماژەکان وا دەردەکەوێت ئیبراهیم رەئیسی، کاندیدی ئێستای 13 هەمین خولی هەڵبژاردنە سەرۆکایەتییەکەی ئێران زۆرینەی دەنگ بە دەستبهێنێت.

نازم دەباغ، نوێنەری حکومەتی هەرێم لە تاران، بە تۆڕی میدیایی ئێستای ڕاگەیاند، “بە گەڕانەوە بۆ ڕابردووی ئیبراهیم رەئیسی و کارەکانی لە بواری شۆڕشی ئیسلامی و دەسەڵاتی دادوەری، دەریدەخات ئەو کاندیدە زۆرینەی دەنگەکان بە دەستبهێنێت”.

بە بۆچوونی نوێنەری حکومەتی هەرێم لە تاران، “لە ئەگەری هەڵبژاردنی ئیبراهیم رەئیسی، کە سەربە باڵی پاوانخوازەکانە، بەشێکی زۆری سەرۆکایەتییەکانی ئێران دەکەوێتە دەستی ئەو باڵە و ئاوا ئاسانتر بڕیار لە پرسەکان دەدرێت، چونکە ئەگەری هەیە ئەو یەک ئاڕاستەییە لە دەسەڵاتەکاندا کاریگەری هەبێت لەسەر یەکلاییکردنەوەی کێشەکان و ڕێککەوتن لەگەڵ وڵاتانی دەرەوە”.

ئەمڕۆ ئێرانییەکان ڕوو لە سندوقەکانی دەنگدان دەکەن و لە هەڵبژاردنەکانی ئەمجارەی ئێراندا جگەلە دەنگدەرانی دەرەوەی ئێران 59 ملیۆن و 310 هەزار کەس مافی دەنگدانیان هەیە و دەتوانن ڕوبکەنە سندوقەکانی دەنگدان، بەڵام وەک پێشبینی دەکرێت ڕەنگە ڕێژەی بەشداریکردن نزمبێت.

 

https://esta.krd/72568/

چوار شەممە, 19 ئایار 2021

دیداریی مامۆستا "نازم دەباغ" لەگەڵ په‌یامنێری ئاژانسی "خەندان" به شێوه‌ی وتووێژێکی ته‌له‌ڤیزیۆنی له هەرێمی کوردستان ئاماده کراوه و خاڵێکی سەرنجڕاکێشی ئه‌م چاوپێکه‌وتنه ئه‌وه‌یه که نوێنەری حکومەتی هەرێمی کوردستان لە تاران، یه‌که‌مین جاره که له‌م ساڵانه‌ی دواییدا به جلووبه‌رگی ڕازاوه‌ی کوردییه‌وه له ده‌زگایه‌کی ڕاگه‌یاندن ده‌رده‌که‌وێت.

 چاوپێکه‌وتنی ئاژانسی "خەندان" لەگەڵ مامۆستا "نازم عومه‌ر دەباغ" نوێنەری حکومەتی هەرێمی کوردستان لە ئێران، دیدارێکی جیاواز و پڕ زانیارییه، گفتووگۆیەکی سەرنجڕاکێشه که تیایدا پەیوەندیی و دۆسیە ھەستیارەکانی نێوان هەرێمی کوردستان و ئێران خرایه‌ڕوو.

 خەندان: نوێنەری حکومەتی هەرێمی کوردستان لە ئێران رایدەگەیەنێت، لە مێژوی دێرین  و پەیوەندی هاوبەشی نێوان هەرێمی کوردستان و ئێران، لە چەند قۆناغێکدا پەیوەندییەکان بەرزی و  نزمییان بەخۆیانەوە بینیوە، بەڵام هیچ کاتێک پەیوەندییەکان نەگەیشتوەتە ئاستی پچڕان، جەختیش دەکاتەوە تا ئێستاش لە پەیوەندی نێوان هەرێمی کوردستان و تاران، پەیوەندیی حزبی زاڵترە لەسەر پەیوەندیی حکومەت.

 

 پێش دروستبونی حکومەتی هەرێم، پەیوەندییەکانی ئێران لەگەڵ لایەنە سیاسییەکان بووە

 "نازم دەباغ" نوێنەری حکومەتی هەرێمی کوردستان لە ئێران، لە بەرنامەی "دیداری خەندان" کە بەرنامەیەکی هەفتانەیە و لە لایەن رۆژنامەنووس "هەڤاڵ محەمەد"ەوە پێشکەش دەکرێت، رایگەیاند، هەر چەندە پێش دروستبونی حکومەتی هەرێمی کوردستان پەیوەندییەکانی نێوان کوردستان و ئێران، لەسەر بنەمای پەیوەندی لایەنە سیاسییەکان بووە و ئەوان نوێنەرایەتی وتاری کوردییان کردووە لەو وڵاتەدا، بەڵام لە دوای ساڵی 2007ەوە بەشێکی فراوانی کاروبارەکان، چالاکی بازرگانی، گەیاندنی پەیامێک کە پەیوەندی بە ئەمنییەت و ئاسایشەوە هەبێت لە رێگەی حکومەتەوە ئەنجامدراون و دواتریش ئاستی پەیوەندییەکان بۆ نوێنەرایەتی دیپلۆماسی بەرزکرایەوە، لە سەرجەم ئەو هەنگاوانەشدا ئێران، پێشوازی لە فراوانکردنی پەیوەندییەکان کردووە.

 

 دەکرێت سیاسەت و پەیوەندییەکان بگۆڕین، بەڵام ناکرێت جوگرافیا بگۆڕین

 ئاماژەی بەوەشکرد، لە مێژووی دێرین و پەیوەندی هاوبەشی نێوان هەرێمی کوردستان و ئێران، لە چەند قۆناغێکدا پەیوەندییەکان بەرزی و نزمییان بە خۆیانەوە بینیوە، بەڵام هیچ کاتێک پەیوەندییەکان نەگەیشتوەتە ئاستی پچڕان، چونکە حکومەتی هەرێم جوگرافیایەکی ئاسایشی، سیاسی، ئابووری و سەربازی لەگەڵ کۆماری ئیسلامی ئێران هەیە کە ئەو جوگرافیایە ناگۆڕێت، "جەنابی مام جەلالیش لە سەرەتاوە کە من چومەتە ئێران ئەوەی بە من وتووە کە پەیوەندییەکان لەگەڵ ئێران گرنگە، چونکە ئێمە جوگرافیایەکی هاوبەشمان هەیە و دەکرێت سیاسەت و پەیوەندییەکان بگۆڕین، بەڵام ناکرێت جوگرافیا بگۆڕین".

 

پەیوەندی حزبی زاڵترە لەسەر پەیوەندی حکومەت

 نوێنەری حکومەتی هەرێمی کوردستان لە ئێران، ئەوەشی خستەڕو، تا ئێستاش لە پەیوەندی نێوان هەرێمی کوردستان و ئێران، پەیوەندی حزبی زاڵترە لەسەر پەیوەندی حکومەت، واتە کاتێک شاندێکی حکومەتی ئێران دێت سەردانەکەی ڕووی لە لایەنە سیاسییەکانە و دەبێت  پارتی، یەکێتی، یەکگرتوە و کۆمەڵیش ببینێت، هەروەها شاندی حکومەتی هەرێمی کوردستانیش کە دێتە ئێران، شاندی لایانە سیاسیەکانە و سەرۆکایەتییەکەی یان پارتییە یان یەکێتییە، لە کاتی کۆبونەوەکانیش پەیوەندی دوو قۆڵی لایەنەکان دێتە بەرباس و هەندێک جاریش، کۆبوونەوەی تایبەت لە نێوان کەسی یەکەمی لایەنەکان و شاندی ئێران ئەنجام دەدرێت.

 

لەبەر چەند هۆکارێک پەیوەندی پارتی لەگەڵ ئێراندا بەهێزترە

 پەیوەست بە پەیوەندی لایەنە سیاسییەکانی هەرێمیش لەگەڵ ئێران، "نازم دەباغ" وتی، لە قۆناغی پێش ساڵی 1974 پارتی دیموکراتی کوردستان و لە دوای ساڵی 1986ـیشەوە یەکێتی نیشتیمانی کوردستان، پەیوەندیی زۆر باشیان لەگەڵ ئێران هەبوە، بەڵام لە ئێستادا و لەبەر چەند هۆکارێک، پەیوەندی پارتی لەگەڵ ئێراندا بەهێزترە و بۆ تارانیش یەکێتی "زۆر گرنگە، سەرکردایەتی نوێی یەکێتیش لەم کاتەدا هەوڵ دەدات پەیوەندییەکانی بەهێز بکات و بەرەوپێشی بەرێت".

 

سەردانەکەی محەمەد جەواد زەریف لە رێگەی بەغداوە بۆ هەولێر ئەنجامدرا، ئەوەش دوو مانای هەیە

 ئەوەشی خستەڕو، لەبارەی دوایین سەردانی "محەمەد جەواد زەریف" وەزیری دەرەوەی ئێران بۆ عێراق و هەرێمی کوردستانیش یەکەمجار سەردانەکە لە رێگەی بەغداوە بۆ هەولێر ئەنجامدرا، ئەوەش دوو مانای هەیە؛ یەکەم پابەندبوونی هەرێمی کوردستانە بە قەوارەی سیاسی عێراق و دوەمیش ڕەزامەندی بەغدابوە بە سەردانی وەزیرێکی دەرەوەی وڵات بۆ هەرێمی کوردستان، ئامانجی سەردانەکەش باشترکردنی پەیوەندییەکان بوو لەسەرجەم بوارەکان.

 

لە سەردەمی کابینەی پێشوو پەیوەندییەکانی هەرێم و تاران پڕ رەونەقتر بوون

 پەیوەست بە پەیوەندییەکانی ئێستای ئێران و حکومەتی هەرێمیش "نازم دەباغ" ئاماژەی بەوەکرد، لە سەردەمی حکومەتی پێشوتر کە "نێچێرڤان بارزانی" سەرۆکایەتی دەکرد پەیوەندییەکانی هەرێم و تاران "پڕ رەونەقتر" بوون و لەم کابینەیەدا کەمتر هەوڵ بووە، ئەوەش ڕەنگە پەیوەندیی بە فشاری ئەمه‌ریکا و وڵاتانی دیکەوە هەبێت بۆ ئەوەی پەیوەندییەکانی کوردستان و تاران بەو شێوازەی پێویستە بەهێز نەبن، لەگەڵ ئەوەشدا نوێنەرایەتی حکومەتی هەرێم هەوڵیداوە پەیوەندییەکی باش و جێگیر دروست بکات و چارەسەری ئەو کێشانە بکات کە دێنەپێش.

 

لە ئێران وشکەساڵی زۆرە و سود لە سەرچاوەکانی ئاوی وڵاتەکەیان وەردەگرن

 پەیوەست بە پرسی گرتنەوە و گۆڕینی ڕێڕەوی ئاویش لە لایەن کۆماری ئیسلامی ئێران و کاریگەری ئەو هەنگاوە لەسەر هەرێمی کوردستان باسی لەوەکرد، پرسی گرتنەوە و گۆڕینی ڕێڕەوی ئاو، پرسێکی نوێ نییە و چەندین کابینەی پێشوتری حکومەت هۆشداریانداوە کە ئێران دوو پرۆژەی ئاوی هەیە ئەوانیش دروستکردنی بەنداو و  گۆڕینی ڕێڕەوی ڕووبارەکانە، چونکە لە ئێران وشکەساڵی زۆرە و سود لە سەرچاوەکانی ئاوی وڵاتەکەیان وەردەگرن، بۆ ماوەی داهاتوش تا وەزارەتی سەرچاوەکانی ئاوی عێراق لەگەڵ ئێران و تورکیا رێککەوتن بۆ گەرەنتیکردنی پشکی واژۆ نەکات، هەرێمی کوردستان مەترسی کەمبونەوەی ئاوی هەیە.

 

 

 

لینکی چاوپێکەوتن:

 

https://www.xendan.org/detailnews.aspx?jimare=130395&babet=5&relat=1024

 

 

 

https://www.facebook.com/watch/?v=204481554684168

 

 

 

 

 

دوایین هەواڵ

راپۆڕتەکانی پڕ بینەر

حالت های رنگی