اینجا به عنوان شخص «ناظم دباغ» نظراتم را مطرح خواهم کرد نه حکومت اقلیم کردستان.
1ـ مساله ریاست اقلیم دو جنبه دارد، یکی اصلاح و تغییر قانون ریاست اقلیم و دیگری تمدید ریاست برای یک دوره دیگر. انتخاب مجدد رئیس اقلیم مسالهای قانونی است و بایستی برای یکبار دیگر از طریق قانون حل شود، این موضوع طول خواهد کشید چون تا این لحظه، هیچ نشانهای از توافق دیده نمیشود به جز طرحی که چهار حزب روز پنجشنبه ١٧/٩/٢٠١٥ تقدیم کردند که دو پیشنهاد را در بر میگیرد، اولی پیشنهاد میکند که رئیس اقلیم با اختیارات گسترده از طریق پارلمان کردستان انتخاب شود و دومی نیز پیشنهاد میکند که مستقیما از میان مردم انتخاب شود اما با اختیاراتی که بیشتر تشریفاتی باشد. ظاهرا دوستان پارت دموکرات پیشنهادات را برای مطالعه و بررسی دریافت کردهاند تا بعد از عید قربان در جلسه بعدی احزاب نظر خود را اعلام کنند. این جنبهای از مساله ریاست اقلیم است و بخش دوم نیز این است که جناب «مسعود بارزانی» میتواند برای بار دیگر خود را برای این پست کاندیدا کند یا نه؟ هر چند به نظر من برای تمدید دو ساله مشکلی وجود ندارد، اما در آینده بار دیگر مسالهساز خواهد شد.
اگر به نظرات احزاب توجه کنید به نظر نمیرسد که این مساله به زودی حل شود، اگر به انتقال قدرت و پروسه دموکراسی باور داشته باشند و موافق توافق باشند مسلما نباید این مساله طولانی شود و بایستی در کوتاهترین زمان ممکن به نتیجه برسد.
ملت کُرد در حال حاضر، گرفتار بحرانهای مختلف و کشندهای شده و همچنانکه گفته میشود حل مساله ریاست اقلیم برای حل بحرانها لازم است به همان شیوه اقدام به حل بحرانها نیز مهم است، نباید یکی قربانی دیگری شود. لازم است منافع ملت و وطن بالاتر از هر منفعت دیگر فردی و حزبی قرار گیرد.
اینجا آنچه لازم است گفته شود به نظرم این است که هیچ کس مخالف جناب «مسعود بارزانی» به عنوان مبارز و شخصیت مطرح کُرد نیست، تنها موضوع اینجا ارتباط به قانون و انتقال قدرت دارد، نه شخصیتی همچون مسعود بارزانی.
2ـ این سوال مختص اتحادیه میهنی است، مشخص است که به اعتقاد من به عنوان عضو اتحادیه میهنی، اتحادیه میهنی سالها پیش ضرورت حل این مساله را احساس کرد و در نتیجه نیز برای این اقدام خود تاوان پرداخت و قسمتی از هوادارانش را از دست داد و متاسفانه توافق نیز کامل اجرا نشد، به جز اینکه ریاست اقلیم به مدت دو سال تمدید شد، این بار اتحادیه میهنی نمیخواهد تنها بماند چون آن زمان فقط اتحادیه میهنی و پارت دموکرات در حکومت اقلیم حضور داشتند، اما امروز حکومت ائتلافی گسترده و براساس توافق شرف میان پارت دموکرات کردستان و جنبش تغییر بنا نهاده شده است!!!
3ـ آنچه بنده به عنوان نماینده حکومت اقلیم از آن مطلعم و از نزدیک با منابع هیاتهای اعزامی جمهوری اسلامی ایران مطلع شدهام و خودم نیز در بعضی از این سفرها همراه بودهام، نظر جمهوری اسلامی ایران – حاج قاسم سلیمانی، این بود که امنیت و آرامش عراق و اقلیم کردستان برای جمهوری اسلامی ایران مهم است و لازم است از آن محافظت شود، برای همین حل مشکلات داخلی اقلیم و مسائل میان احزاب لازم و مهم است و امیدوارند که احزاب کردستان به خواست یکدیگر احترام بگذارند و نباید هیچکدام از احزاب جایگاه و گذشته دیگری را زیر سوال ببرد و نزد ایرانیها بیحرمتی به شخصیتهای مبارز خط قرمز است، با این نگاه که این افراد سروری و بزرگی گذشته همه شماست. مشخصا اسم تمام افراد امده است از جمله جناب مسعود بارزانی، همچنین معتقدند با توافق و احترام به یکدیگر میتوان به توافق رسید و مخالف تحمیل و اجبار طرفی بر طرفهای دیگر هستند.
حکومت ائتلافی نیازمند توافق است، ایرانیها تا این لحظه به این نقطه نرسیدهاند که از طرف خاصی حمایت کنند، نهایتا هم هیات ایرانی فقط شنونده بودهاند و بر نظرات خود تاکید کردهاند که با توافق مساله حل شود و موافق یکپارچگی و وحدت عراق و اقلیم کردستان هستند.
4ـ واضح است که جناب آری هرسین در بیان عقاید خود آزاد است، اما اگر به نظراتش توجه کنید برخلاف نظر
جناب مسعود بارزانی است که خودشان گفتند هرکس بخواهد کردستان را تقسیم کند جایش اینجا نخواهد بود.
همچنین میتوان این پرسش را از ایشان مطرح کرد که ما کردها از کشورهای دیگر گله داریم که کردستان را به چهار بخش تقسیم کردهاند، اینبار گله و شکایت خود را متوجه چه کسی کنیم که بخشی از کردستان را به سه بخش تقسیم میکند.
هیچکس به گذشتهای افتخار نمیکند که جنگ داخلی و سیستم دو دولتی و تقسیم اداری کردستان را به دنبال خود آورد، اگر کاک آری هرسین آن را میپسندد و راضی است این مربوط به خود ایشان و موضع حزب متبوعشان در این مورد مربوط میشود.
5 ـ مشخص است که کردهای ترکیه در حال حاضر بخشی از کشور ترکیه هستند و چندین سال است که مبارزه مسلحانه شروع شده و در چندین مقطع به ویژه در زمان تورگوت اوزال و جناب مام جلال طالبانی برای اولین بار پروسه صلح و حل صلحآمیز مساله میان کوردها و ترکیه مطرح شد، البته از سال ١٩٨٦ تاکنون بیش از ٢٥ بار حمله نظامی از طرف ارتش ترکیه به پ.کا.کا و کردها صورت گرفته است. در نتیجه سه سال قبل یکبار دیگر پروسهی صلح براساس مجموعهای وعده و وعید که اردوغان به کردها داد و جناب مسعود بارزانی و مام جلال طالبانی آن آن دفاع کردند آغاز شد.
اما اکنون سوال اینست زمانی که پ.کا.کا و کردها به آتشبس پایبند بودند حکومت ترکیه چه اقداماتی انجام داد؟ در این سیاست چه کسی در دولت ترکیه مسئول است؟ اگر صحبت از قتل دو پلیس به میان میآید پس چرا از کشتار سروچ سخنی در میان نیست که دهها هموطن مدنی و زن و کودک در آن شهید شدند؟ اگر پروسه صلح براساس بنیادی محکم و قانونی بوده معتقدم پس نبایستی این دو رویداد بهانه میشد و جنگ به دنبال میآورد، که تا این لحظه صدها نفر از هر دو طرف کشته شدهاند.
بنده هم قتل پلیسها را محکوم میکنم و هم کشتار سروچ را. برای همین آنکه تصمیم به برپایی جنگ سراسری در ترکیه داد اردوغان و ترکیه بودند نه کردهای ترکیه، یکبار دیگر بعد از خسارتهای فراوان باید به میز گفتگو برگردند، برای همین هرچه زودتر و هرچه زیانها کمتر باشد بهتر است مسائل با صلح حل شود و به سر میز گفتگو برگردند.
6 ـ صحبتهایی مبنی بر اینکه تا پ.کا.کا را نابود نکنند دست بردار نخواهند بود، رژیمهای سابق عراق نیز همواره از این گفتهها داشتند، تا زمانی که شکست بزرگ در نتیجه توافق الجزایر اتفاق افتاد، تمام کردها سلاح بر زمین گذاشتند و تعداد زیادی نیز آواره شدند و شاهد بودیم که جناب مام جلال و کاک مسعود که آب و خاک عراق بر آنها حرام اعلام شده بود، اما به مبارزه ادامه دادند و یکی رئیسجمهور عراق شد و دیگری رئیس اقلیم کردستان.
7 ـ معتقدم این روابط طبیعی است به شرطی که به قوانین داخلی و قانون اساسی احترام گذاشته شود. این ارتباطات فقط مرتبط به اتحادیه میهنی کردستان نیست، چندین سازمان و حزب دیگر کردی، ترکی و سوری با اتحادیه میهنی و پارت دموکرات ارتباط دارند. در چارچوب نگاه ملی نمیتوان به سازمانهای سیاسی کردستان در بخشهای دیگر بیتوجه بود، تنها نقطهی مهم اینست که در امور داخلی کشورها و احزاب دخالت نکرد، لازم است مشکلات خود را در چارچوب قانون اساسی کشور خود از راه صلحآمیز و گفتگو حل کنند.
8ـ انتخابات پیش از موعد ترکیه در ١/١١/٢٠١٥ اتفاقی جدید است، پیشبینی من اینست که ه.د.پ رای بیشتری کسب کند، چون جنگی که حزب عدالت و توسعه شعلهور کرد احساس ملی کردها را تقویت به نفع ه.د.پ تقویت کرد، همچنین کسانی که با پروسهی صلح و گفتگو موافقند رای بیشتری کسب خواهند کرد.
9 ـ بله درست است، آنها نیز همچون تمام احزاب دیگر کردهای سوریه که در اقلیم آواره دارند در مناطق دهوک و اربیل و سلیمانیه دفتر و نمایندگی دارند.
10ـ جناب صالح مسلم همچنون تمام رهبران دیگر کرد از آرزو و حقیقت خواستههای ملت کرد صحبت کردهاند که لازم است در این مقطع به دنبال تحقق حقوق حقهی ملت کرد از طریق قانون اساسی و قوانین کشورش باشد. میبینیم که در حال حاضر کردها در جنگ سختی با داعش و تاریکاندیشان است، پس در راه موفقیت در این جنگ هر نوع ارتباط و همکاری را در چارچوب حفظ حقوق خود در داخل سوریه همچون بخشهای دیگر کردستان مشروع میدانند. نشنیدهام که اتحادیه میهنی کردستان میانجیگری کرده باشد چون خود آنها تصمیم میگیرند و در سیاست خود کاملا آزاد هستند.
11ـ در تعجبم که در تمام سوالات خود از اتحادیه میهنی سن به میان میآورید. اتحادیه میهنی افتخار میکند که در تلاش برای تحقق پروسه گفتگو و صلح هیچ کوتاهی نکرده است. البته امروزه واقعیتی که ملت کرد در آن بسر میبرد اینست که احزاب و سازمانهای مختلف در تلاشند که خود با کشورهای همسایه در ارتباط باشند، همچنانکه اتحادیه میهنی و پارت دموکرات با ایران و ترکیه ارتباط دارند، نمیتوان به این فکر کرد که پ.ی.د نیز با هر کشور دیگری برای خود ارتباطاتی برقرار نکند.
12 ـ ما نیز همچون دیگران این خبر را از رسانهها شنیدهایم، برای من امیدوارکننده است که کردها باهم منسجم باشند و کشورهای قدرتمند نیز حامی و پشتیبان آنها باشند.
13ـ ما اگر به اسرائیل و دیگر کشورها نگاه کنیم که دارای مشکلات مشابهی بودهاند به این نتیجه میرسیم که ایجاد دیوار در مرزها ممکن است مانع عبور و مرور مردم در داخل ترکیه و کشورهای اطراف شود اما نمیتواند راه را بر خواستهها و آرزوهای آنها سد کند، بهترین راه جلوگیری از مبارزه، توجه به حقوق و خواستههای کسانی است که این راه را انتخاب کردهاند.
14ـ به نظر من اتحاد نیروهای ملت از همه چیز مهمتر است و هر اتفاقی بیفتد اتحاد پیشمرگه مهم است و لازم است با توافق و هماهنگی امورات انجام شود و خوشحال خواهیم شد که احزاب متحد و دارای یک قدرت واحد باشند.
لینک گفتوگوی خبرگزاری ایتالیایی «اخبار ژئوپوليتیک» Notizie Geopolitiche:
http://www.notiziegeopolitiche.net/?p=56604